ตกแต่ง-ตบแต่ง

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒

• ตกแต่ง ก. ประดับ, ปรุงจัดให้ดี, ทําให้งาม.
• ตบแต่ง ก. ทําให้งาม; จัดให้ลูกสาวมีเรือนตามประเพณี เช่น ตบแต่งลูกสาวให้เป็นฝั่งเป็นฝา.

[ทิดกร สอนภาษา, "ภาษาไทย ขัดใจปู่", ฉบับที่ 396 (July.16'2007)]

• คำว่า "ตบแต่ง" มีที่มาจากการปั้zนหม้อ โดยเมื่อช่างปั้นขึ้นดินเป็นรูปหม้อแล้วอาจใช้ไม้แบนๆ สลักลายและตบรอบๆ หม้อเพื่อ แต่งลายบนตัวหม้อให้สวยงามก่อนนำไปเผา
• แต่เนื่องจากคำว่า "ตบแต่ง" นั้นมีเสียงพยัญชนะท้ายของพยางค์ที่๑และพยัญชนะต้นของพยางค์ที่๒ คือ /บ/ และ /ต/ เป็นเสียงที่ แตกต่างกันมากทั้งที่เกิดของเสียง และคุณสมบัติของเสียง ทำให้ออกเสียงต่อเนื่องได้ไม่สะดวก คนไทยจึงปรับให้เสียง /บ/ ให้กลายเป็น /ก/ เพื่อให้ออกเสียงทั้งสองพยางค์ ได้ต่อเนื่อง อย่างราบรื่น คำว่า "ตบแต่ง" จึงกลายมาเป็น คำว่า "ตกแต่ง" ด้วยเหตุนี้
• พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ระบุความหมายของ "ตกแต่ง" ว่า ประดับ หรือทำให้งาม ส่วนคำว่า "ตบแต่ง" นอกจากจะมีความหมายเหมือนคำว่า "ตกแต่ง" แล้วยังอาจหมายถึง จัดให้ลูกสาวมีเรือน (แต่งงาน) ตามประเพณี เช่น ตบแต่งลูกสาวให้เป็นฝั่งเป็นฝา